.Par literarum illustrissimi domini Muhammed Passe primarii consiliaris potentissimi imperatoris Musulmanorum scriptarum ad serenissimum principem imperatorem Cristianorum Maximilianum etc.

.Gloria magnanimorum dominorum Jesum sequencium. Electus et complacitus magnatorum personarum in plebe Christiana
.fidelium. Correctorque negociorum omnium populorum Christicolorum. Fons et rivus fluiorum splendoris et honestatis. Heres signorum
.glorie et felicitatis. Imperator Romanorum et Germanie, Austrie et ceterorum Cristianorum, cuius finalis status prosperetur.

Postquam precibus et salutacione personam imperiatoriam maiestatis vestre congruentibus sincere honore et digna exaltacione maiestatem vestram remuneravissemus.
5 Amicabiliter annuimus ut litere sincera amicitia plene nuper allate que a maiestate vestra ad curiam excelsam potentissimi imperatoris feliciori hora
.et prosperiori tempore presentatae sunt, quarum tenore annuistis ut aliquantulum prolongacio transmissionis munerum honorariorum ne suspicaretur
.propter segniciam vel negligenciam vel conditionum pacis contrarietatem. Transmittenda namque breviori tempore sunt, item quecunque scriptum seu dictu
.significata sint de pertinentis ad istam invicem sitam mutuam pacem. Prolixe omnino summa amicabili animadversione et cogitacione perspecta sunt
.vicissitudineque omnium verborum vestrorum ea que augmentacionis de die in diem amicicie cause sint. Eodem modo ad presenciam cesarie
10 altitudinis revelata et in scienciam suam prudentem allocata sunt. Verum namque et certum est ut prudentibus et rerum capacibus bene notum est
.ut concordia inter principes magnanimos et reges, causa quietis et tranquillitatis miserorum colonorum et subditorum est et occasio ne sub pedibus
.calceantur. Quicunque igitur hoc summum donum Dei et beneficium precipuum eius cognoverit, hanc pacem huiusmodi maximi momenti concordiam non ut
.minima quadam re violari paciatur. Immo neque effusionem unius hominis sanguinis patiuntur, itaque ergo secundum modum predictum, si quis effusionem
.sanguinis hominis qui precipuus et prestancior omnium creaturarum est minime paciatur. Ipse est qui coram Deum mercedes celestes nihilque aliud quam omnia
15 bona lucraturus est. Hic ergo amicus maiestatis vestre sincerus in cunctis minutis horarum in mente repeto nec unquam dimoveo quin quietem et tranquil-
.litatem miserorum colonorum desiderio desiderare desim divinum complacitum cum sit in hac cura semper totam vim et potenciam meam in confortacione
.huius pacis et amicicie adhibeo.

Veruntamen interea obtigit ut milites vestrates finitimi cum licencia prefectorum et capitaneorum suorum in diciones cesarie
.altitudinis excurrentes multa inferunt damna et insolencias. Nos autem illorum contra hanc pacem contumeliarum et iniuriarum omnino ignari, multorum
.cedulas querelosas ad pedes equi cesarea altitudinis datas ne ista pax violaretur semper penes suam altitudinem denego et falsas esse affirmo nec
20 verba confirmatoria huius pacis et amicicie loqui penes suam altitudinem desisto neque deinceps etiam Deo annuente deero, in hac via sum firmissime
.constans. Cum equidem invictissimus ac potentissimus imperator cuius adiutorium Deus adaugeat, clemencia favente divina habuerit potestatem occupandi
.plurima adhuc regna, tamen effusionem sanguinis et calculatum sub pedibus colonorum nullo modo patitur. Ipsum autem diviciis non indigeremus
.regnorum multiplicacioni appertum habere notum omnibus est. Tamen domini finitimi vestrates non tantisper habentes in compescencia mi-
.litum diligenciam mittunt enim contra istam amiciciam et vota pacis milites in diciones sue altitudinis excurrentes neque damna inferendi
25 desinunt. Si autem inquirerentur, respondent quosdam latrones vel fures vel eiusmodi condicionis malignos fuisse neque sub potestate vel compescencia
.eorum fuisse. Itaque speramus ergo ut quemadmodum hic amicus vester ad istam nostram advigilo partem eo modo maiestas eciam vestras prefectos con
.finium vestrorum firmissime prohibeat perferreque faciat, namque enim quandorunque quicquam nocumenti infertum a vestratibus fuerit. Statim miseri cum literis
.querelosis sub pedes equi cesarie altitudinis succurrunt, inscito nostro, cum frequenter querelis autem res in scienciam sue altitudinis recognita nullum dubium
.est quin sua altitudo subditos suos quicquam molestie pati ullatenus paciatur.

Orator nuper maiestatis vestre hic existens conquestus fuit aliquantulum
30 de begibus sangyaki Szolnok et Sigetwar. Statim de suis officiis privati loco alieno missi sunt, postquam autem de bego sangyaki Bosnensi conquestus fu-
.isset, ille etiam incontinenti privatus sangyakato est, item exercitibus Bosnensibus cum Chanoso firmissima mandata missa sunt prout provideantur et
.quales homines mancipaverint, qualiaque damna seu nocumenta intulerint, homines eliberentur et rapine absque ulla diminucione suis restituantur
.nunc vero sunt in examinacione et cura circacionis. Item rursum denuo pro custodia huius pacis et condicionum priivilegii ut sit suo superstes statu om-
.nibus beglerbegibus et sangyakis commandamenta minaciter et firmiter exhibita et missa sunt. Speramus ergo ut ab illa eciam vestratum parte amplius
35 adhibeatur diligencia.

Item cum equidem in privilegio sue altitudinis inscripta sint hec ut nullus ab utrisque partibus profugorum isthunc illac
.vel illanc isthuc advenientium acceptetur, immo rursum remittatur propter eam igitur racionem hactenus nullus ad hanc partem obediendi et
.inserviendi volencium est adhuc acceptatus. Deo teste sunt repulsi. Veruntamen Bugdanus Vaywoda qui variis contumeliis et iniuriis colonos
.et bularos affligebat, plurimaque eius iniuria apparuerant, propterea ergo postque de suo officio palatinatu privatus fuisset, ipse negligens consequendi
.vestigia parentum suorum videlicet rursum in curiam sui domini spe denuo in graciam acceptandi inservire non venit. - 1.2r - Immo versus regem Polonie profectus est
.quiquidem fretus est sincera principis nostri antiqua amicicia et pace. Literas autem sue altitudinis pro transmissione eiusdem missas eum secundum amiciciam
.acceptas obediens cum transmittere decreverit, interim rex ipse morte obitus est. Ceteri senatores autem eiusdem regni cum viderint ipsum ibi in regno
.illo restare, contra condiciones pacis esse, prefatus Bugdanus profugit in Transsylvaniam.

Interim capitaneus Sathmariensis de manibus Transsilva-
.norum capiens, nunc contra istas pacis condiciones penes se observante, iam illo nonnullos malignantes ventro obedientes, fures, latrones eorum si-
5 miles predones congregare conantem aiunt. Itaque hanc amiciciam diminuendi conantes huiusmodi insani et inertes sunt, presertim cum pre-
.dictus Bugdanus, more prefato, quamprimum se privatum fore et delicta comisisse palam fuerat. Rex quoque Polonie pro eius peccato dimissionem impetraverat
.recta ad curiam excelsam adveniendi advocatum se intellexerat. Frater etiam eius huc adventu hononorificatus fuerat. Tamen ipse postea ad illas
.partes profectus, nunc aiunt eius animum malignum et cogitacionem inanem. De tumultiferis malignitatibus defici non esse. Igitur reservacio illius in par-
.tibus vestris valde contrarium est condicionibus pacis, distatque plurimum voluntati sue altitudinis. Igitur optamus et expectamus a maiestate vestra in ipsum
10 Bugdamum sub dicionibus vestris murari paciemini. Immo benigne ipsum seu delicta eius deprecacione seu vero alio modo idoneo viso ad curiam excelsam trans-
.mittendi curam adhibere digmenini. Ipsum namque ibi amplius tardare huic paci valde contrarium est. Preteritis eciam diebus pro isto negocio
.litere cesarie altitudinis et eciam nostre ad passam Budensem missae fuerant ut per hominem suum ad partes maiestatis vestre mitteret. Tamen ut intellegitur
.fortassis iter transeundi non sit concessa. Cum equidem inter amicos via alligari sit contra vota pacis. Homines namque vestri quociescunque ad curiam istam
.venire voluerint, contigit ne ut via illorum aliquando ligaretur? Nunque hoc factum est. Namque enim tam per amiciciam quam per hostilitatem
15 quicunque venerit semper absque dubio porta sue altitudinis aperta est.

Presertim in re istius Bugdani qualem habeamus diligenciam
.et instanciam, non solummodo erit causa constancie huius amicicie et pacis, verum eciam erit racio adaugmentacionis eius. Nunc autem ipse est in
. Cassovia, conans viam malignitatis sequi. Itaque si ille nunc huc non transmittebitur, malignitasque eius appareat, nullum est dubium quin ad hanc firmam
.amiciciam violencia obtigat. Postea nos quoque coram cesarem altitudinem quicquam respondere minime possumus, sic notum sit maiestati vestre
.speramus ergo ut ipsum brevi tempore seu per successionem deprecacionem delictarum eius seu vero vi et suo invito huc transmitti iubere dignemini. Namque enim
20 quicunque causa fuerit ut ista pax violetur, coloni subditique calceantur, a quacunque parte sit nullam habet coram Deo racionem solvendi, hoc verum est,
.a maiestate igitur vestre speratur ut in ista re pro cura regni et confortacionis huius pacis plurisquam speraretur diligenciam et curam adhibere
.dignemini, omniaque nomini honesto imperatorie licitum sit et deceat manifestandi providere dignemini.